Y Bwletin Wythnosol
|
Gwasanaeth Esgobaeth Llandaf + Deoniaeth Caerdydd
EGLWYS DEWI SANT www.eglwysdewisant.org.uk CROESO i Eglwys Dewi Sant ar yr Aelwyd 20 Medi 2020 Trindod XV Cynhelir gwasanaeth cyhoeddus yn EDS heddiw am 9.00am. Mae’r gwasanaeth hwn yn ychwanegiad i’n prif wasanaethau rhithiol sef y podlediadau yn y bore a’r hwyr.
Mae’r Salm a’r darlleniadau ar gyfer y Sul fel y canlyn: Y Foreol Weddi: Salm 145:1-8 Ecsodus 16:2-15 Mathew 20:1-16 Yr Hwyrol Weddi: Salm 119: 153-176 Eseia 45: 9-22 Datguddiad 14:1-5 Cyhoeddiadau ar gyfer y Sul
COFFI A CHLONC ein bore Coffi a Chlonc rhithiol dros Zoom dydd Sadwrn 19 Medi am 10.30am. Am fanylion ymuno â’r clonc cysylltwch â Siân Eleri Thomas thomasse2@hotmail.com. Ar ddechrau’r sesiwn bydd William Reynolds yn rhoi cyflwyniad ar hanes cerddoriaeth eglwysig yng Nghymru. Croeso cynnes i bawb. Bydd angen i chi ddod â’ch coffi eich hun! GWASANAETHAU YN YSTOD Y CYFNOD OREN Byddwn yn parhau gyda’r podlediadau fel ein prif wasanaethau ar y Sul. Cynhelir un gwasanaeth am 9.00am yn yr eglwys i’r rhai sy’n teimlo’n barod i ymgynnull ac addoli. GWASANAETH SUL NESAF YN EDS Os ydych yn bwriadu dod i’r gwasanaeth y Sul nesaf gofynnwn yn garedig i chi hysbysu Marian Fairclough (e-bost: faircloughmarian@gmail.com; rhif ffôn: 029 2088 5151) erbyn 4pm y Sadwrn cynt. Wedi iddi dderbyn eich neges bydd Marian yn rhoi gwybod i chi bod sedd wedi’i neilltuo ar eich cyfer. Gwnewch yn siŵr eich bod yn derbyn y cadarnhad hwn cyn mentro i’r eglwys rhag ofn na fydd lle i chi. Unwaith fydd y seddi i gyd wedi’u llenwi ni fydd modd i ni adael i unrhyw un arall ddod i mewn i’r eglwys. GWIRFODDOLWYR I LANHAU Diolch i bawb sydd eisoes wedi gwirfoddoli i lanhau yr eglwys ac wedi bod wrthi yn ddiwyd ar gyfer ein gwasanaeth ar y Sul. Os hoffech helpu gyda’r gwaith glanhau neu os am ragor o wybodaeth, a wnewch chi gysylltu â Dilys Jones os gwelwch yn dda ar 07929226412. DIOLCH Dymuna Huw Jenkins a Siân Elin Dixon ddiolch i aelodau EDS am bob arwydd o gydymdeimlad a dderbyniwyd ganddynt yn ystod eu profedigaeth, ac yn arbennig i’r rhai a fu’n glanhau a pharatoi’r eglwys ar gyfer angladd Islwyn. BANC BWYD CAERDYDD Tua’r adeg hon o’r flwyddyn yr ydym yn casglu nwyddau tuag at waith y banc bwyd. Yn anffodus, nid yw hyn yn ymarferol i ni fel eglwys ar hyn o bryd oherwydd y cyfyngiadau. Os hoffech gyfrannu’n ariannol i’r banc bwyd, mae modd gwneud hynny dros y we trwy ymweld â: https://localgiving.org/charity/cardifffoodbank/ neu drwy adael rhoddion yn y mannau casglu nwyddau sydd mewn nifer o archfarchnadoedd yng Nghaerdydd. CRISTION – CYLCHGRAWN CYD-ENWADOL Mae tanysgrifiad yr eglwys i Cristion yn ddyledus o ddechrau Medi. Os hoffech danysgrifio i’r cylchgrawn hwn y gost yw £8 am 6 rhifyn y flwyddyn. Os hoffech ragor o wybodaeth mynnwch air â Rhys Jones. CLOCH DEWI Os hoffech gyfrannu deunydd i rifyn nesaf Cloch Dewi, a wnewch chi anfon eich cyfraniadau at Wyn Mears: wyn@wynmears.com erbyn dydd Gwener 25 Medi, os gwelwch yn dda. YN EIN GWEDDÏAU Cofiwn yn ein gweddïau y cleifion: John Hicks, Rob James, Margaret Jones, Sally Lewis, Dawn Miller, Catrin Morgan, John Morgan, Nia Roberts, Ceri Saunders, Dawn Parry Sawdon, Gwen Thomas, Jack Thomas (Offeiriad), Joan Thomas, ac am bawb sy’n gofalu amdanynt. Gweddïwn hefyd dros bawb a fu farw yn nhangnefedd Crist, a thros bawb y cofiwn am eu marwolaeth yr adeg hon o’r flwyddyn. Dyro iddynt, O Arglwydd, orffwys tragwyddol a llewyrched goleuni gwastadol arnynt. GWEDDÏAU’R SUL
Yn ein gweddïau heddiw, gofynnir inni weddïo dros:
GWYLIAU A DARLLENIADAU
Dydd Llun 21 Medi: St Mathew, Apostol ac Efengylwr Diarhebion 3:13-18; Salm 119:65-72; Mathew 9:9-13 Gweddïwn dros: Kiteto (Tanzania), y Gwir Barchedig Isaiah Chambala Plwyf Glannau’r Elai, y Parchedig Ganon Jan Gould (Offeiriad mewn Gofal), y Parchedig David Jones (Curad) Dydd Mawrth 22 Medi: Diarhebion 21:1-6, 10-13; Salm 119:1-8, Luc 8:19-21 Gweddïwn dros: Panama (Affrica Canolog), y Gwir Barchedig Julio Thompson Plwyf Eglwys Gadeiriol Llandaf, y Tra Pharchedig Gerwyn Capon (y Deon), y Parchedig Ganon Ddr. Jan Van der Lely (Canon Ganghellor), y Parchedig Mark Preece (Canon Pen-cantor) Ysgol Gynradd Dinas Llandaf (yr Eglwys yng Nghymru), y pennaeth Mrs Annette James, y staff a’r disgyblion Dydd Mercher 23 Medi: Dydd Catgor Jeremeia 1:4-9; Salm 84:8-12; Mathew 9:35-38 Gweddïwn dros: Pankshin (Nigeria), y Gwir Barchedig Ddr Olumuyiwa Ajayi Cyfarwyddwr Ymgeiswyr i’r Weinidogaeth, y Parchedig David Morris, dirprwy cyfarwydd, y Parchedig Caroline Downs, Eiriolydd Galwedigaethau, y Parchedig Peter Lewis, Cynghorwyr Galwedigaethau, y Parchedig Ganon Mark Preece (Caerdydd, Llandaf, Penarth a’r Barri), Maggie Thorne (Pen-y-bont, Margam, Castell Nedd a’r Fro), y Parchedig Ben Rabjohns (Cwm Cynon, Merthyr Tudful, Caerffili, Pontypridd a’r Rhondda) Dydd Iau 24 Medi: Sergi o Radonesh (1392), Abad Pregethwr 1:1-11; Salm 90:1-6; Luc 9:7-9 Gweddïwn dros: Panyana (De Swdan), y Gwir Barchedig Seme Abinda Plwyf Pentyrch a Chapel Llanilltern, y Parchedig Michael John (Ficer) Dydd Gwener 25 Medi: Dydd Catgor Numeri 11:16, 17, 24-29; Salm 122; Luc 4:16-21 Gweddïwn dros: Zambia Canolog (Affrica Canolog), y Parchedig Derek Kamulwamba Plwyf Radur, y Parchedig Vicki Burrows (Ficer), y Parchedig Belinda Huxtable (Curad); Cheryl Evans (Darllenydd Lleyg) Dydd Sadwrn 26 Medi: Dydd Catgor Numeri 27:15-23; Salm 134; Ioan 4:31-38 Gweddïwn dros: Paraguay (De America), y Gwir Barchedig Peter Bartlett Bywoliaeth Reithorol yr Eglwys Newydd, y Parchedigion John Davies (Rheithor), Peter Mortimer (Ficer), Andrew Highway (Offeiriad Cyswllt), Nicholas Gill (Curad); Dr Geoffrey Foot (Darllenydd Lleyg) |
Trefn Gwasanaeth ar gyfer
Suliau wedi'r Trindod Mae croeso i chi ddilyn trefn y gwasanaeth ar y daflen hon hefyd. Trefn gwasanaeth syml ar gyfer Trindod XIV Thema: Maddau: Pa sawl gwaith? “Graslon a thrugarog yw’r Arglwydd, araf i ddigio ac yn llawn dosturi”. Salm 145:8 Arglwydd, agor ein gwefusau; A’n genau a fynega dy foliant. Duw, brysia i’n cynorthwyo; Arglwydd, prysura i’n cymorth. Gogoniant i’r Tad, ac i’r Mab, ac i’r Ysbryd Glân; Megis yr oedd yn y dechrau, y mae’r awr hon, ac y bydd yn wastad: yn oes oesoedd. Amen. Molwch yr Arglwydd; Moliannus fyddo Enw’r Arglwydd. Venite (Salm 95) Deuwch canwn i’r Arglwydd: ymlawenhawn yng Nghraig ein iachawdwriaeth. Deuwn ger ei fron ei â diolch: canwn yn llafar iddo â salmau. Canys yr Arglwydd sydd Dduw mawr: a Brenin mawr ar yr holl dduwiau. Oblegid yn ei law ef y mae gorddyfnderau’r ddaear: ac efe biau uchelder y mynyddoedd. Y môr sydd eiddo, canys efe a’i gwnaeth: a’i ddwylo a luniodd y sychdir. Deuwch, addolwn a syrthiwn i lawr: a gostyngwn gerbron yr Arglwydd ein gwneuthurwr. Canys efe yw ein Duw ni a ninnau ei bobl ef a defaid ei borfa: heddiw, os gwrandewch ar ei leferydd cewch brofi ei nerth. Gogoniant i’r Tad, ac i’r Mab: ac i’r Ysbryd Glân; Megis yr oedd yn y dechrau, y mae’r awr hon, ac y bydd yn wastad: yn oes oesoedd. Amen. Salm 103: 1-13 Fe enaid, bendithia yr Arglwydd: a chwbl sydd ynof ei enw sanctaidd ef. Fy enaid, bendithia yr Arglwydd: ac nac anghofia ei holl ddoniau ef. Yr hwn sydd yn maddau dy holl anwireddau: yr hwn sydd yn iachau dy holl lesgedd. Yr hwn sydd yn gwaredu dy fywyd o ddistryw: yr hwn sydd yn dy goroni a thrugaredd ac â thosturi. Yr hwn sydd yn diwallu dy enau â daioni: fel yr adnewyddir dy ieuenctid fel yr eryr. Yr Arglwydd sydd yn gwneuthur cyfiawnder a barn: i’r rhai gorthrymedig oll. Hysbysodd ei ffyrdd i Moses: ei weithredoedd i feibion Israel. Trugarog a graslon yw yr Arglwydd: hwyrfrydig i lid a mawr o drugarowgrwydd. Nid byth yr ymryson efe: ac nid yn ôl ein hanwireddau y talodd efe i ni. Canys cyfuwch ag yw y nefoedd uwchlaw y ddaear: y rhagorodd ei drugaredd ef ar y rhai a’i hofnant ef. Cyn belled ag yw y dwyrain oddi wrth y gorllewin: y pellhaodd efe ein camweddau oddi wrthym. Fel y tosturia tad wrth ei blant: felly y tosturia yr Arglwydd wrth y rhai a’i hofnant ef. Gogoniant i’r Tad, ac i’r Mab: ac i’r Ysbryd Glân; Megis yr oedd yn y dechrau, y mae’r awr hon, ac y bydd yn wastad: yn oes oesoedd. Amen. Y Llith Gyntaf: Genesis 50: 15-21 Wedi marw eu tad, daeth ofn ar frodyr Joseff, a dywedasant, "Efallai y bydd Joseff yn ein casáu ni, ac yn talu'n ôl yr holl ddrwg a wnaethom iddo." A daethant at Joseff, a dweud, "Rhoddodd dy dad orchymyn fel hyn cyn marw, 'Dywedwch wrth Joseff, "Maddau yn awr ddrygioni a phechod dy frodyr, oherwydd gwnaethant ddrwg i ti."' Yn awr, maddau ddrygioni gweision Duw dy dad." Wylodd Joseff wrth iddynt siarad ag ef. Yna daeth ei frodyr a syrthio o'i flaen, a dweud, "Yr ydym yn weision i ti." Ond dywedodd Joseff wrthynt, "Peidiwch ag ofni. A wyf fi yn lle Duw? Yr oeddech chwi yn bwriadu drwg yn f'erbyn; ond trodd Duw y bwriad yn ddaioni, er mwyn gwneud yr hyn a welir heddiw, cadw'n fyw llawer o bobl. Felly peidiwch ag ofni; fe'ch cynhaliaf chwi a'ch rhai bach." A chysurodd hwy, a siarad yn dyner wrthynt. Benedictus Sefyll Bendigedig fyddo Arglwydd Dduw Israel: canys efe a ymwelodd ac a brynodd ei bobl; Ac a ddyrchafodd iachawdwriaeth nerthol i ni: yn nhŷ Dafydd ei wasanaethwr. Megis y dywedodd trwy enau ei sanctaidd broffwydi: y rhai oedd o ddechreuad y byd. Yr anfonai ef i ni ymwared rhag ein gelynion: ac oddi wrth ddwylo pawb sy’n ein casáu: Y gwnai efe drugaredd â’n tadau: ac y cofiai ei sanctaidd gyfamod. Y llw a dyngodd efe: wrth ein tad Abraham; Sef bod iddo ganiatáu i ni wedi ein hymwared oddi wrth ddwylo ein gelynion: allu ei wasanaethu ef yn ddiofn; Mewn sancteiddrwydd a chyfiawnder ger ei fron ef: holl ddyddiau ein bywyd. A thithau, Fab, a elwir yn Broffwyd i’r Goruchaf: canys ti a ei o flaen wyneb yr Arglwydd i baratoi ei ffyrdd ef; Ac i roddi gwybodaeth iachawdwriaeth i’w bobl ef: trwy faddeuant o’u pechodau. Oherwydd tiriondeb trugaredd ein Duw: trwy yr hon yr ymwelodd â ni godiad haul o’r uchelder; I roddi llewyrch i’r rhai sydd yn eistedd mewn tywyllwch a chysgod angau: ac i gyfeirio ein traed i ffordd tangnefedd. Gogoniant i’r Tad, ac i’r Mab: ac i’r Ysbryd Glân; Megis yr oedd yn y dechrau, y mae’r awr hon, ac y bydd yn wastad: yn oes oesoedd. Amen. Yr Ail Lith: Mathew 18:21-35 Yna daeth Pedr a gofyn iddo, "Arglwydd, pa sawl gwaith y mae fy nghyfaill i bechu yn fy erbyn a minnau i faddau iddo? Ai hyd seithwaith?" Meddai Iesu wrtho, "Nid hyd seithwaith a ddywedaf wrthyt, ond hyd saith deg seithwaith. Am hynny y mae teyrnas nefoedd yn debyg i frenin a benderfynodd adolygu cyfrifon ei weision. Dechreuodd ar y gwaith, a dygwyd ato was oedd yn ei ddyled o ddeng mil o godau o arian. A chan na allai dalu gorchmynnodd ei feistr iddo gael ei werthu, ynghyd â'i wraig a'i blant a phopeth a feddai, er mwyn talu'r ddyled. Syrthiodd y gwas ar ei liniau o flaen ei feistr a dweud, 'Bydd yn amyneddgar wrthyf, ac fe dalaf y cwbl iti.' A thosturiodd meistr y gwas hwnnw wrtho; gollyngodd ef yn rhydd a maddau'r ddyled iddo. Aeth y gwas hwnnw allan a daeth o hyd i un o'i gydweision a oedd yn ei ddyled ef o gant o ddarnau arian; ymaflodd ynddo gerfydd ei wddf gan ddweud, 'Tâl dy ddyled.' Syrthiodd ei gydwas i lawr a chrefodd arno, 'Bydd yn amyneddgar wrthyf, ac fe dalaf iti.' Ond gwrthododd; yn hytrach fe aeth a'i fwrw i garchar hyd nes y talai'r ddyled. Pan welodd ei gydweision beth oedd wedi digwydd, fe'u blinwyd yn fawr iawn, ac aethant ac adrodd yr holl hanes wrth eu meistr. Yna galwodd ei feistr ef ato, ac meddai, 'Y gwas drwg, fe faddeuais i yr holl ddyled honno i ti, am iti grefu arnaf. Oni ddylit tithau fod wedi trugarhau wrth dy gydwas, fel y gwneuthum i wrthyt ti?' Ac yn ei ddicter traddododd ei feistr ef i'r poenydwyr hyd nes y talai'r ddyled yn llawn. Felly hefyd y gwna fy Nhad nefol i chwithau os na faddeuwch bob un i'w gyfaill o'ch calon." Credo’r Apostolion Credaf yn Nuw Dad Hollgyfoethog, creawdwr nef a daear. Ac yn Iesu Grist ei unig Fab ef, ein Harglwydd ni, yr hwn a gaed trwy’r Ysbryd Glân, a aned o Fair Forwyn, a ddioddefodd dan Pontius Pilat, a groeshoeliwyd, a fu farw, ac a gladdwyd. Disgynnodd i uffern. Y trydydd dydd y cyfododd o feirw, a esgynnodd i’r nefoedd, ac y mae’n eistedd ar ddeheulaw Duw Dad Hollgyfoethog; oddi yno y daw i farnu’r byw a’r meirw. Credaf yn yr Ysbryd Glân; yr Eglwys Lân Gatholig; cymun y saint; maddeuant pechodau; atgyfodiad y corff; a’r bywyd tragwyddol. Amen. Arglwydd, trugarha wrthym. Crist, trugarha wrthym. Arglwydd, trugarha wrthym. Ein Tad, yr hwn wyt yn y nefoedd, sancteiddier dy enw; deled dy deyrnas; gwneler dy ewyllys; megis yn y nef, felly ar y ddaear hefyd. Dyro inni heddiw ein bara beunyddiol. A maddau i ni ein dyledion, fel y maddeuwn ninnau i’n dyledwyr. Ac nac arwain ni i brofedigaeth; Eithr gwared ni rhag drwg. Amen. Arglwydd, dangos dy drugaredd arnom. A chaniatâ i ni dy iachawdwriaeth. Gwisg dy weinidogion ag iawnder; A gwna dy ddewis bobl yn llawen. Arglwydd, cadw dy bobl; A bendithia dy etifeddiaeth. Arglwydd, cadw’r Frenhines; A rho i’w chynghorwyr ddoethineb. Arglwydd, dyro dangnefedd yn ein dyddiau; Ac amddiffyn ni byth yn nerthol. Duw, glanha ein calonnau; Ac adnewydda ysbryd uniawn o’n mewn. Colect y Dydd Hollalluog Dduw, yr agorodd dy unig Fab inni ffordd newydd a bywiol i’th bresenoldeb, dyro inni galonnau pur ac ewyllys gadarn i’th addoli mewn ysbryd a gwirionedd; trwy Iesu Grist dy Fab ein Harglwydd, sy’n fyw ac yn teyrnasu gyda thi, yn undod yr Ysbryd Glân, yn un Duw, yn awr ac am byth. Amen. Yr Ail Golect, am Heddwch Hollalluog Dduw, awdur tangnefedd a charwr cytundeb, dy adnabod sydd yn fywyd tragwyddol, a’th wasanaeth yn wir fraint: amddiffyn ni dy weision ym mhob rhyw berygl ac adfyd, fel y gallwn, gan ymddiried yn llwyr yn dy nodded di, dy wasanaethu’n ddi-ofn; trwy nerth Iesu Grist ein Harglwydd. Amen. Y Trydydd Colect, am Ras Nefol Dad, a’n cedwaist yn ddihangol hyd ddechrau’r dydd heddiw: amddiffyn ni â’th gadarn all; a chaniatâ na syrthiwn y dydd hwn i unrhyw bechod, na rhedeg i unrhyw berygl, ond bod ein holl weithredoedd wedi eu llywio wrth dy lywodraeth, i wneud yn wastad yr hyn sy’n gyfiawn yn dy olwg di; trwy Iesu Grist ein Harglwydd. Amen. Myfyrdod Yna daeth Pedr a gofyn iddo, “Arglwydd, pa sawl gwaith y mae fy nghyfaill i bechu yn fy erbyn a minnau i faddau iddo? Ai hyd seithwaith?” Mathew 18:21 Mae maddeuant yn ganolog i ffydd. Mae maddeuant yn ganolog i fywyd. Heb y gallu a’r parodrwydd i faddau camwri a chamweddau eraill, byddai’n bywydau ni i gyd yn wag iawn. Fel y dywedais i’r Sul diwethaf wrth inni ystyried maddeuant, mae gennym ni i gyd y gallu i bechu cyfaill, naill ai’n ddamweiniol a thrwy esgeulustod, neu’n fwriadol. Mae’n digwydd, ac mae’n digwydd yn lled aml, fe wyddom ni hynny. Mae’n rhan o fywyd. Mae’n rhan o’r natur ddynol. Mae’n rhan o’n natur ni. “Heb ei fai heb ei eni” meddai’r hen ddihareb wrthym a da i ni gael ein hatgoffa o hynny. Iesu a ddywedodd, “Os yr ydym yn dweud ein bod yn ddibechod, yr ydym yn twyllo ein hunain ac nid yw’r gwirionedd ynom”. Mae angen maddeuant arnom ni i gyd ar adegau, fel y mae angen i ni faddau i eraill ar adegau hefyd. Maddeuant - ein gallu a’n parodrwydd i faddau sy’n sicrhau adferiad perthynas, sy’n golygu nad yw gelyniaeth, chwerwder a dig yn rheoli ein bywydau a’n cadw ni’n gaeth i’r gorffennol. Ond wrth gwrs, mae’n hawdd iawn inni siarad am faddeuant, a phwysigrwydd maddeuant – ond pan mae rhywun wedi ein pechu ni, a ninnau’n teimlo’r loes i’r byw, nid hawdd yw maddau. Efallai ein bod o ddifrif pan ddywedwn y geiriau hynny – ond mae’n cymryd tipyn o amser i faddeuant wneud ei waith ynom. Dechrau ar daith o adferiad perthynas yw maddeuant, nid diwedd y daith ei hun. Ac mae’n bwysig inni gofio bod edifeirwch yn cerdded law yn llaw â maddeuant. Mae edifeirwch yn golygu cymryd cyfrifoldeb am y cam, y niwed a’r loes a achoswyd – hebddo, nid yw maddeuant yn gallu gwneud ei waith ym mywyd yr un sydd wedi pechu. Un o’r rhesymau pam mae maddeuant mor anodd yw’r tueddiad ynom i gadw cyfrif. Mae gan bob un ohonom, os ‘dyn ni’n onest, ein llyfr bach ein hunain sy’n cadw cyfrif, sy’n cadw nodyn o ddyledion a chamweddau eraill yn ein herbyn – a chyndyn iawn yr ydym i ddileu yr un ohonynt. Ystyriwch gwestiwn Pedr yn y darlleniad o’r efengyl heddiw. Roedd gan Bedr ei lyfr i gadw cyfrif, mae hynny’n amlwg pan ofynnodd i Iesu: “Arglwydd, pa sawl gwaith y mae fy nghyfaill i bechu yn fy erbyn a minnau i faddau iddo?” Roedd Pedr, fel un wedi’i drwytho yng nghyfraith yr Hen Destament a’r traddodiadau yn gwybod mai’r traddodiad oddi mewn i’r ffydd Iddewig oedd maddau teirgwaith. “Os pecha unrhyw un yn erbyn ei gyd-ddyn unwaith, maddeuer iddo; maddeuer iddo’r eilwaith; maddeuer iddo’r drydedd waith, ond na maddeuer iddo’r bedwaredd waith”, meddai un testun Iddewig a ysgrifennwyd ychydig ar ôl cyfnod y Testament Newydd. Roedd maddau i gyfaill deirgwaith yn ddyletswydd, dyletswydd grefyddol. Roedd Pedr yn adnabod Iesu’n ddigon dda i wybod na fyddai’r ateb traddodiadol yn ddigonol – wedi’r cyfan roedd Iesu yn hoffi gwthio ffiniau cyfraith a thraddodiadau’r ffydd Iddewig. Felly dyma Pedr yn rhoi cynnig arni – mae’n dwblu’r tri i chwech, yn ychwanegu un ac yn cynnig yr ateb i’w gwestiwn ei hun, “Pa sawl gwaith y mae fy nghyfaill i bechu yn fy erbyn a minnau i faddau iddo?” “Ai hyd seithwaith?”. Rhif sy’n cynrychioli perffeithrwydd a chyflawnder yw’r rhif saith. Dwi’n siŵr bod Pedr yn ‘itha prowd’ ohono ei hunan am fod mor hael ei faddeuant tuag at eraill – nid maddau iddo deirgwaith, ond seithwaith. Roedd seithwaith yn mynd y tu hwnt i ddyletswydd a gofynion y gyfraith. Dwi’n siŵr y byddwn ni hefyd yn barod i ddweud bod hynny’n hael – wedi’r cyfan mae diwedd i bopeth, hyd yn oed diwedd i’n gallu i faddau’r un hen fai, does bosib? Ond syndod o’r mwyaf oedd i Bedr sylweddoli cymaint yr oedd wedi methu’r nod pan gafodd ei gywiro gan Iesu. Doedd Iesu ddim hyd yn oed wedi cydnabod bod Pedr yn hael â’i barodrwydd i faddau seithwaith. Dim o gwbl, yn hytrach dywedodd Iesu wrtho, “Nid hyd seithwaith a ddywedaf wrthyt, ond hyd saith deg seithwaith”. Os ydych yn dda â’ch mental arithmetic fe wyddoch chi mai cyfanswm saith deg seithwaith yw 490. Sai’n credu y byddai rhywun, hyd yn oed rhywun â chof eliffant yn gallu cadw cyfrif o’r nifer hynny o bechodau. Yma, yr oedd Iesu yn ceisio dysgu Pedr, a hefyd ein dysgu ninnau, na ddylem gadw cyfrif – na ddylem rifo o gwbl. Y gwir yw, y mwyaf i gyd y cadwn ni gyfrif o bechodau eraill, y lleiaf i gyd yr ydym yn deall natur maddeuant. Oherwydd nid dyletswydd grefyddol yw maddeuant, nid rhywbeth mecanyddol chwaith – mae maddeuant yn agwedd meddwl ac ysbryd, ac y mae maddeugarwch yn agwedd yr ydym i feithrin tuag at ein cyd-ddyn. Nid “pa sawl gwaith y mae fy nghyfaill i bechu yn fy erbyn a minnau i faddau iddo” yw’r cwestiwn y dylem ni fod yn ei ofyn, ond yn hytrach a oes gennym y gallu a’r parodrwydd, a oes gennym y dewrder i faddau i un sydd wedi pechu ac yn ein herbyn, ac sy’n edifar ganddo. Mae edifeirwch yma yn bwysig, edifeirwch yr un sydd wedi pechu. O edifeirwch, y parodrwydd i gymryd cyfrifoldeb am y cam, y loes a’r niwed a achoswyd a syrthio ar fai y daw’r gallu i dderbyn maddeuant. Lle mae gwir edifeirwch, fe ddylai fod maddeuant rhad. Lle mae maddeuant rhad, nid oes lle i gadw cyfrif. Ystyriwch ddameg y gwas anfaddeugar. Dyma ddameg a adroddodd Iesu i ddangos y berthynas rhwng maddeuant ac edifeirwch. Yn y ddameg hon fe gawn was sydd mewn dyled enfawr i’w frenin– “deng mil o godau arian”. Mae’n swm aruthrol, swm sydd yn awgrymu i ni fod y gwas hwn wedi byw’n wastraffus ac yn afradlon. Felly, pan ofynnodd y brenin iddo dalu’r ddyled yn ôl, doedd ganddo ddim un ffordd ar y ddaear o wneud hynny. Ac felly yr oedd gan y brenin berffaith hawl i’w werthu, ef a’i deulu a’i eiddo er mwyn talu’r ddyled. Ond crefu a wnaeth y gwas ac fe dosturiodd y brenin wrtho – er nad oedd unrhyw ddyletswydd arno nac unrhyw ddisgwyliad i wneud hynny, ac fe faddeuodd y ddyled iddo. Gweithredu’n raslon a wnaeth y brenin wrth weld mor edifar oedd y gwas am ei ddyledion mawr. Ond y tristwch yw, nid oedd y gwas wedi dangos yr un tosturi a maddeuant i’r un oedd yn ei ddyled yntau. A’i holl ddyledion mawr wedi’i faddau iddo, buasai dyn yn disgwyl y byddai’n dangos yr un trugaredd a maddeuant i eraill. Ond na, er bod y gwas yn crefu arno am ei amynedd, fe ddefnyddiodd y gwas anfaddeugar hwn pob gallu oedd ganddo i sicrhau ei fod yn talu’r ddyled, er mor fechan oedd y ddyled honno. Defnyddiodd drais, defnyddiodd y gyfraith – popeth a oedd yn ei allu; ni ddangosodd yr un gronyn o drugaredd na thosturi. Er i’r gwas hwn dderbyn maddeuant a chael ei ollwng yn rhydd o’i ddyledion mawr – nid oedd ganddo’r gallu i faddau i eraill oedd yn ei ddyled ef. Does dim syndod felly pan glywodd y brenin hyn, aeth yn ddig ac fe daflodd y gwas anfaddeugar i’r carchar nes iddo dalu’r ddyled yn ôl, a chawn Iesu yn diweddu’r ddameg gyda’r geiriau llym “Felly hefyd y gwna fy nhad nefol i chwithau os na faddeuwch bob un i’w gyfaill o’ch calon. Ac yma fe welwn ni pam nad oes modd cadw cyfrif; nad oes modd rhoi uchafswm ar y nifer o weithiau y dylem ni faddau i’r rhai sydd wedi pechu yn ein herbyn ac sy’n gofyn am ein maddeuant. Os mae Duw mor barod i faddau i ni, a ninnau yn syrthio i’r un hen fai dro ar ôl tro, faint mwy y dylem ninnau faddau i’n cyd-ddyn. Ni allwn grefu am faddeuant Duw a disgwyl ei dderbyn ar yr un llaw, a gwrthod maddau i’n cyd-ddyn sy’n gofyn am ein maddeuant ar y llaw arall. Mae hynny yn dangos nad ydym wedi deall natur maddeuant ac edifeirwch. Fel y dywed un diwinydd: “Pa faint bynnag y mae rhaid i ni faddau i eraill, rhaid inni wrth lawer mwy o faddeuant oddi wrth Dduw”. Nid ein gwaith ni yw cadw cyfrif – nid Duw mohonom ni – ein galwad yw maddau – am ein bod wedi derbyn maddeuant rhad Duw trwy Grist Iesu a’i groes. Y maddeuant sydd yn ein rhyddhau o ddyled y gorffennol er mwyn rhoi’r cyfle inni symud yn obeithiol i’r dyfodol. Pa sawl gwaith y mae fy nghyfaill i bechu yn fy erbyn a minnau i faddau iddo? Teirgwaith? Seithwaith? – Na, meddai Iesu wrthym, “hyd at saithdeg seithwaith”. Amen. Y Gweddïau Dduw ddoe, heddiw ac yfory, rwyt ti’n raslon ac yn drugarog, felly trown atat yn awr yn ein gweddïau a’n hymbiliau. Gweddïwn dros bawb sy’n wynebu realiti dyledion na allant mo’u talu: y rhai sydd ar ei hôl hi gyda thaliadau morgais; y rhai sydd â biliau cerdyn credyd y tu hwnt i reolaeth; y rhai sydd wedi gamblo ac wedi colli llawer; gwledydd bychain sydd mewn dyled i rhai mwy pwerus. Gofynnwn am dy fendith ar yr asiantaethau hynny sy’n ceisio helpu. Dduw hael, clyw ein gweddi. Gweddïwn dros y rhai sydd mewn carchar: y rhai sy’n talu eu dyled i gymdeithas, y rhai sy’n edifar am eu gweithredoedd a’r rhai nad ydynt yn edifar. Gweddïwn dros gaplaniaid carchar a thros bawb sy’n gweini ar ddioddefwyr trosedd a thrais. Dduw graslon, clyw ein gweddi. Gweddïwn dros y rhai sy’n ei chael yn anodd i faddau i bobl eraill sydd wedi peri loes iddynt, neu i rywun sy’n annwyl iddynt; y rhai sydd mewn gwewyr ofnadwy. Dduw graslon, clyw ein gweddi. Gweddïwn dros deuluoedd: lle bynnag bo cynnen neu raniadau, dicter neu chwerwder, boed maddeuant a chymod. Dduw graslon, clyw ein gweddi. Gweddïwn dros ein gilydd a throsom ein hunain, fel na fyddom yn barnu eraill yn llymach nag yr wyt yn ein barnu ni, na bod yn foddog ynghylch pris uchel maddeuant. Dduw hael, clyw’r weddi Gras ein Harglwydd Iesu Grist, a chariad Duw a chymdeithas yr Ysbryd Glân a fo gyda ni oll byth bythoedd. Amen. Tangnefedd y dyfnder mawr i ti, Tangnefedd y sêr uwchben, Tangnefedd yr awel fwyn i ti, Tangnefedd y ddaear hen, Boed i hedd, boed i hedd lanw dy enaid di, Gad i hedd, gad i hedd lanw dy fywyd di. Geiriau Cymraeg Anad. Bendith Geltaidd – Canu Clod 31 Mae hawlfraint Y Llyfr Gweddi Gyffredin i’w arfer yn yr Eglwys yng Nghymru a phob gwasanaeth sydd ynddo yn eiddo Gwasg yr Eglwys yng Nghymru. Hawlfraint Gwasg yr Eglwys yng Nghymru 1984. Testun allan o Gair yr Arglwydd 2011 – yr Eglwys yng Nghymru Hawlfraint Cyhoeddiadau’r Eglwys yng Nghymru 2011. Colectau a Gweddïau Ôl-Gymun o’r llyfr Y Calendr Newydd a’r Colectau. Hawlfraint Corff Cynrychiolwyr yr Eglwys yng Nghymru 2003 Emynau – Caneuon Ffydd, Emynau’r Llan Trefn gwasanaeth o Gweddi Ddyddiol 2009 (sy’n cynnwys Trefn Gwasanaethau Ychwanegol y rhoddwyd iddynt y teitl Boreol a Hwyrol Weddi 2009) a awdurdodwyd gan Gorff Llywodraethol yr Eglwys yng Nghymru Hawlfraint Cyhoeddiadau’r Eglwys yng Nghymru a Chorff Cynrychiolwyr yr Eglwys yng Nghymru 2010. Testun allan o Gair yr Arglwydd 2011 – yr Eglwys yng Nghymru Hawlfraint Cyhoeddiadau’r Eglwys yng Nghymru 2011. Colectau a Gweddïau Ôl-Gymun o’r llyfr Y Calendr Newydd a’r Colectau. Hawlfraint Corff Cynrychiolwyr yr Eglwys yng Nghymru 2003 Emynau – Caneuon Ffydd, Emynau’r Llan Ein Stori Lawen
Yr ydym yn Eglwys Blwyf Gymraeg yng nghanol y ddinas ac yr ydym wedi bod yn rhan o fywyd, bwrlwm a thwf Caerdydd am dros ganrif a hanner.
Our Joyful Story We are a Parish Church in the city Centre and we have been a part of the life, bustle and growth of Cardiff for over 150 years. We welcome visitors of all nationalities and denominations to Eglwys Dewi Sant. Please make yourself known to us and do sign the visitors’ book. If you are learning Welsh, you will find the bilingual service books very useful. You may also wish to practise your Welsh after the service over coffee in the Church Hall. Os am ragor o wybodaeth am Eglwys Dewi Sant: Ficer/Vicar: Y Parchedig Dyfrig C. Lloyd Ffôn: 029 2056 6001 E-bost: dyfriglloyd@hotmail.com Y Parchedig Rhian Linecar (Offeiriad) Ffôn: 01446 760 007 E-bost: rlinecar@gmail.com Y Wardeniaid/Churchwardens: Wyn Mears - Ffôn: 029 20758726 E-bost: wyn@wynmears.com Gwynn Matthews – Ffôn: 029 2089 1802 E-bost: m.g.derwendeg@gmail.com Cyfarwyddwr Cerdd: Ieuan Jones, B. Mus - Ffôn: 074 29 012781 E-bost: ieuanjones@hotmail.co.uk Trysorydd: Rhys Jones - Ffôn: 029 2056 3834 neu 077 94 897328 E-bost: rhys.helen.jones@btinternet.com Ysgrifennydd Cymorth Rhodd: Graham Carson - Ffôn: 029 2069 1860 Ysgrifennydd Cyngor Plwyf: Marian Fairclough - Ffôn: 029 2088 5151 E-bost: faircloughmarian@gmail.com HYSBYSFWRDD YN Y NEUADD Mae nifer o eitemau newydd yn cael eu gosod ar yr hysbysfwrdd yn wythnosol. Felly, rydym yn annog pawb i gymryd amser i edrych ar yr hysbysfwrdd yn rheolaidd. |
